Pacjent powinien być zdrowy (bez ostrych chorób) i wypoczęty. Zaleca się aby sportowcy nie wykonywali ciężkich treningów na dwa dni przed badaniem. W przypadku zmęczenia wcześniejszym treningiem wyniki testu mogą być niemiarodajne. Należy spożyć lekki posiłek na ok. 3 godziny przed testem. Palenie papierosów, kawa oraz mocna herbata w dniu badania są niewskazane – mogą znacząco zaburzyć wyniki. Warto zabrać ze sobą dokumentację z wcześniejszych badań wydolnościowych oraz wedle możliwości i wskazań lekarza wyniki aktualnych badań dodatkowych. Należy zabrać ze sobą ręcznik do ocierania potu, strój i obuwie sportowe.

Bezwzględne:

• świeży zawał serca,
• ostre zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia,
• ostre choroby takie jak zator płucny, tętniak rozwarstwiający aorty, zapalenie wsierdzia,
• niestabilna dławica piersiowa,
• niestabilne hemodynamiczne zaburzenia rytmu serca,
• niewyrównana niewydolność serca,
• ostre zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia, czynne zapalenie wsierdzia,
• ciężkie zwężenie zastawki aortalnej.
• ostre zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia, czynne zapalenie wsierdzia,
• zakrzepica kończyn dolnych,
• niewyrównana astma oskrzelowa,
• niewydolność oddechowa,
• niepełnosprawność ruchowa uniemożliwiająca wykonanie próby.

Względne:

• migotanie przedsionków z niekontrolowaną czynnością komór,
• tachyarytmie lub bradyarytmie,
• zaawansowany blok przedsionkowo-komorowy,
• zaburzenia elektrolitowe,
• zwężenie pnia lewej tętnicy wieńcowej lub jego odpowiednik,
• umiarkowana stenoza aortalna,
• kardiomiopatia przerostowa,
• istotne nadciśnienie płucne.

Nad prawidłowym przebiegiem badania i bezpieczeństwem pacjenta czuwa odpowiednio przeszkolony personel, w tym lekarz. Przed badaniem pacjent proszony jest o rozebranie się pasa w górę. Pielęgniarka przygotowuje skórę klatki piersiowej pacjenta do przyklejenia elektrod EKG. W przypadku obfitego owłosienia klatki piersiowej konieczne jest wygolenie włosów w miejscach przyklejenia elektrod. Elektrody są jednorazowego użytku, wykonane z pianki poliuretanowej lub włókniny. Do elektrod mocuje się kabelki, poprzez które pacjent zostaje połączony z komputerem analizującym elektrokardiogram (EKG). Ciągły zapis EKG jest widoczny na monitorze w trakcie całego badania. Ergospirometryczna próba wysiłkowa przeprowadzana jest na bieżni ruchomej, cykloergometrze lub ergometrze ręcznym. Na usta i nos nakładana jest specjalna silikonowa maska z ustnikiem połączonym przewodami z maszyną analizującą stężenia gazów oddechowych. Obciążenie wysiłkiem jest stopniowo zwiększane, w zależności od wybranego protokołu – w sposób ciągły lub skokowy. Zwiększanie obciążenia odbywa się poprzez przyspieszenie przesuwu chodnika i zwiększenie kąta nachylenia bieżni ruchomej lub wzrost oporu pedałów cykloergometru. Po osiągnięciu żądanych parametrów lub przy pojawieniu się wskazań do przerwania badania, lekarz decyduje o zakończeniu próby. Próba może być również przerwana w każdym momencie na życzenie pacjenta lub przy pojawieniu się niepokojących objawów. Po wysiłku następuje etap odpoczynku w pozycji siedzącej, następnie pacjent jest odłączany od aparatury a elektrody są odklejane i wyrzucane. Całe badanie trwa od 15 do 30 minut.

Dla uzyskania miarodajnego wyniku konieczna jest ścisła współpraca pacjenta z technikiem i lekarzem wykonującym próbę wysiłkową. W czasie badania pacjent powinien natychmiast informować o pojawianiu się jakichkolwiek dolegliwości (ból w klatce piersiowej, bóle głowy, kończyn dolnych, duszność, zawroty głowy, szum w uszach itp.). Należy jednak pamiętać, że zmęczenie jest zjawiskiem normalnym w przypadku badań obciążeniowych. Nieuzasadnione żądanie przedwczesnego przerwania próby uniemożliwi uzyskanie oczekiwanych informacji.

Próba wysiłkowa jest badaniem bezpiecznym. Do najczęściej obserwowanych objawów zalicza się ból w klatce piersiowej, duszność, arytmię, zawroty głowy, zasłabnięcie, spadek ciśnienia tętniczego, ból kończyn dolnych. U wyjątkowo wrażliwych osób mogą wystąpić skórne objawy alergii kontaktowej w miejscu przyklejenia elektrod lub przylegania maski. Uczucie zmęczenia po badaniu może utrzymywać się do kilku godzin. Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku.